Atopowe zapalenie skóry zaczyna się od jelit

Gdy swędzi i boli

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to powszechna i przewlekła choroba, która dotyka niezależnie od wieku. Jednak u dorosłych rzadko kiedy pojawia się samoistnie - najczęściej jest nawrotem choroby objawiającej się już w dzieciństwie, a następnie będącej w okresie remisji. Najnowsze badania wykazują, że istnieje silny związek między funkcjonowaniem jelit a AZS. Dowiedz się, co możesz zrobić, jeśli jesteś atopikiem.

Co to jest atopowe zapalenie skóry i jakie są objawy AZS?

Atopowe zapalenie skóry jest przewlekłą, niezakaźną chorobą zapalną. Jednym z jej charakterystycznych objawów jest silny świąd, pieczenie i uczucie ściągnięcia skóry. Obecnie atopowe zapalenie skóry uznawane jest przez specjalistów za chorobę cywilizacyjną - wskazuje na to powszechność jej występowania i fakt, że atopowe zapalenie skóry najczęściej występuje w krajach wysokorozwiniętych.

Najczęściej AZS diagnozowane jest w wieku dziecięcym, a od tego okresu utrzymuje się - z różnym natężeniem - przez całe życie. Dermatolodzy wyróżniają trzy fazy atopowego zapalenia skóry:

• niemowlęca - stwierdzana już u noworodków i małych dzieci do ukończenia 2. roku życia. Zmiany skórne zlokalizowane są zwłaszcza na skórze głowy, policzkach, płatkach uszu. Jeśli choroba ma przebieg ostry, również na całym ciele
• dziecięcia - diagnozowana u dzieci między 3. a 11. rokiem życia. Zmiany dermatologiczne występują głównie w zgięciach kolan i łokci, umiejscowione są na karku i na dłoniach.
• młodzieżowa / dorosła - zmiany zlokalizowane są zwłaszcza wokół ust i górnej części ciała, a także na całej twarzy. Mogą się nasilać lub słabnąć, w zależności od pory roku.

Zazwyczaj atopowe zapalenie skóry najostrzej atakuje zimą, jesienią i wczesną wiosną, aby w okresie lata wejść w łagodniejszą fazę lub remisję. Bardzo często AZS współwystępuje z alergiami pokarmowymi, alergicznym nieżytem dróg oddechowych, zapaleniem spojówek o podłożu alergicznym i astmą oskrzelową.

Przyczyny występowania AZS

Przyczyny powstawania atopowego zapalenia skóry nie zostały w pełni poznane - jest jednak pewne, że są one bardzo złożone. Bezwzględnie większe ryzyko zachorowania występuje u dzieci rodziców, którzy sami zmagają się z AZS. Oprócz czynników genetycznych istotne są również środowiskowe i immunologiczne, włączając w to defekty bariery naskórkowej.

I właśnie w przypadku dwóch ostatnich czynników wielkie znaczenie odgrywa to, co “dzieje się” w naszych jelitach. Od kilku lat prowadzone są wnikliwe badania, które sprawiają, że coraz więcej wiemy o zależnościach łączących mikrobiom jelitowy z naszą odpornością oraz wyglądem naszej skóry.

Jelita a AZS - jaki jest między nimi związek?

Zdaniem specjalistów, brak różnorodności w mikrobiomie jelitowych, szczególnie na wczesnych etapach życia, znacznie upośledza proces dojrzewania odporności. W konsekwencji powstaje przewlekły stan zapalny w układzie pokarmowym i niekiedy również innych narządach - jednym z nich jest skóra (która jest największym narządem naszego ciała).

W wyniku badań klinicznych odkryto, że niemowlęta u których zdiagnozowano atopowe zapalenie skóry mają w jelitach szczególnie małe kolonie Bifidobacterium i Bacteroides. Liczba bakterii liczących te kolonie była nawet kilkukrotnie mniejsza niż u dzieci zdrowych - co ważne, im mniejsze kolonie wspomnianych szczepów stwierdzano, tym silniejsze były objawy AZS obserwowane u małych pacjentów.

Z kolei liczba bakterii ze szczepu Staphylococcus była znacznie wyższa u dzieci z atopią niż w przypadku dzieci zdrowych. Podobnie w przypadku jeszcze kilku szczepów bakteryjnych, m.in. E. coli, który powoduje biegunki i zatrucia pokarmowe.

U osób chorujących na atopowe zapalenie skóry często w kale stwierdzano obecność szczepu bakterii (F. prausnitzii), których nadmierna liczebność może prowadzić do zaburzenia integralności bariery nabłonkowej. To z kolei jest powodem powstawania tzw. zespołu nieszczelnego jelita - czyli perforacji tego narządu. Osoby chorujące na AZS mają często niższy poziom krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych w jelitach (SCFA), których główną funkcją jest działanie przeciwzapalne. To wszystko wpływa na przewlekły stan zapalny skóry, który powstaje przez przenikanie z jelit toksyn, patogenów i innych drobnoustrojów do krążenia ogólnoustrojowego.

To, co znajduje się w naszych jelitach, silnie determinuje to, co widoczne jest na zewnątrz - mówiąc językiem bardziej naukowym, należy zapamiętać, że mikrobiom jelitowy determinuje skład mikrobiomu skórnego. Nasze całe ciało pokryte jest olbrzymią ilością mikroorganizmów, które - jeśli zachowana jest między poszczególnymi szczepami równowaga - są niegroźne dla naszego zdrowia, a wręcz przyczyniają się do jego zachowania. Jeśli jednak niektóre ze szczepów bakterii nadmiernie się rozrosną na skutek warunków chemicznych panujących na powierzchni skóry, stajemy się bardziej podatni na przenikanie drobnoustrojów ze świata zewnętrznego do naszej skóry, a także rozwijania się AZS.

Efektywna terapia AZS zaczyna się w jelitach

W przypadku atopowego zapalenia skóry bardzo ważne jest holistyczne działanie, obejmujące zarówno zabiegi kosmetologiczne, jak i stosowanie leków dermatologicznych oraz farmakologii. Najnowsze odkrycia medyczne wskazują również na mniej oczywiste formy terapii AZS, jak psychoterapia i stosowanie odpowiednich probiotyków. Psychoterapia pozwala redukować stres i zmniejszać objawy psychosomatyczne, natomiast stosowanie probiotyków pomaga przywrócić naturalną równowagę mikrobiomu jelitowego. W wielu przypadkach regularne stosowanie probiotyków oraz prebiotyków jest jedynym sposobem na stworzenie prawidłowego mikrobiomu, którego chory do tej pory nigdy nie wykształcił ze względu na rodzaj porodu, czynniki środowiskowe i cywilizacyjne.

Przykładowo odkryto, że najbardziej dokuczliwy objaw atopowego zapalenia skóry, jakim jest uporczywy świąd, może być redukowany przez zażywanie probiotyków ze szczepów Lactobacillus i gatunków Bifidobacterium - wytwarzają one kwas γ-aminomasłowy (GABA), który znacznie osłabia uczucie swędzenia.

Jak widać, nie bez znaczenia dla atopików jest to, co kładą oni na talerz - spożywanie produktów, które powodują rozrost pożądanych bakterii zmniejsza ryzyko wystąpienia ostrych stanów zapalnych i odwrotnie. Spożywanie dużej ilości cukrów prostych, potraw przetworzonych i konserwantów powoduje rozrost szczepów bakterii osłabiających odporność, a w konsekwencji - powodujących nasilenie choroby.

Jeśli cierpisz z powodu atopowego zapalenia skóry i szukasz skutecznych sposobów na zniwelowanie dolegliwości, udaj się do sprawdzonego dermatologa i kosmetologa. Ich współpraca będzie skutkować przywróceniem komfortu i pięknego wyglądu.

W NEWLOOK’s doskonale wiemy, czym jest holistyczne dbanie o samopoczucie naszych klientek - zapraszamy do kontaktu.